پزشکخانواده شاید وقتی دیگر!
تاریخ انتشار: ۱۵ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۵۲۴۷۵
طرح پزشک خانواده در واقع ذیل نظام ارجاع تعریف میشود که سامانه دسترسی افراد به خدمات نظام سلامت در مسیری هدایت شده و سطوح خدمات، تعریف شده است. در این سامانه همه مردم برای دریافت خدمات سلامت، در سطح اول باید به پزشک خانواده بهعنوان مرجع اصلی ارائه و ثبت خدمات سلامتی (سلامت جسمی، روانی و اجتماعی) مراجعه کنند و در صورت نیاز به خدماتی که امکان انجام آن به وسیله پزشک خانواده میسر نیست به مراجع تخصصی ارجاع داده خواهند شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با آنکه نظام سلامت کشورمان در دهههای اخیر به موفقیتهای نسبی دست یافته و توانسته در برخی شاخصها خوب عمل کند اما همچنان درگیر مشکلات زیربنایی است. این مشکلات باعث شکلگیری نوعی بیعدالتی شده که گاه افقی و گاهی عمودی است. عدالت افقی یعنی افراد با بیماریهای مشابه، خدمات مشابه دریافت کنند و عدالت عمودی به این معناست که افراد باید برحسب شدت بیماری خود خدمات بگیرند اما در کشورمان این دو نوع عدالت مخدوش است، ضمن اینکه افراد همچنین متناسب با توان مالی خود در پرداختهای بیمهای شرکت ندارند. این مشکل باعث شده تا اقشار کمدرآمد سهم بیشتری از دارایی خود را به هزینههای سلامت اختصاص دهند و حتی در آستانه فروپاشی معیشتی قرار بگیرند در حالی که این اتفاق برای افراد پردرآمد کشور رخ نمیدهد. از آنجا که این کژکارکردی در همه جوامع امکان ظهور دارد در جهان نظام ارجاع مبتنی بر پزشک خانواده در اولویت کاری دولتها قرار دارد، چون باعث تعدیل شکافها و کاهش بیعدالتیها میشود.
برنامه اجرا شد، ولی نیمهکاره
اگر از مسئولان وزارت بهداشت سؤال شود برنامه پزشک خانواده در کشور اجرا شده یا خیر و آیا برنامهای برای گسترش و توسعه آن وجود دارد قطعا به هر دو سؤال پاسخ مثبت میدهند، این پاسخ ربطی هم به دولت روی کار ندارد، چرا که بیش از ۲۰ سال است از این برنامه و پیشرفت آن صحبت میشود، ولی در عمل کار همچنان لنگ میزند. برای نمونه، بهرام عیناللهی، وزیر بهداشت اعلام کرده است که «از ابتدای اردیبهشت امسال برنامه سلامت خانواده در ۵۷ شهر کشور و با اولویت مناطق محروم اجرا میشود». همچنین به گفته او «اجرای این برنامه از اولویتهای وزارتخانه در سال ۱۴۰۲ است که تقویت اقدامات پیشگیرانه و حفظ سلامت مردم را با مشارکت گروههای گسترده و توانمند در بستر شبکه بهداشت و درمان کشور دنبال میکند.»
همچنین سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت به فارس توضیح داده که: «سطح یک پزشک خانواده در شهرهای زیر ۲۰هزار نفر جمعیت، مناطق عشایری و برای مددجویان کمیته امداد و بهزیستی از دی ماه ۱۴۰۱ برقرار و اکنون تقریبا تکمیل شده است. همچنین در سطح ۲ که مربوط به بیمارستانهاست، در همه مراکز نظام ارجاع مشخص شده تا ارائه خدمات در هر رشته از چه مسیر و تخصصی صورت بگیرد.» بهگفته او :«سامانهها نیز هوشمند و تمام الکترونیک شده و در این سامانه امکان نسخهنویسی، بیان شرححال، رادیولوژی و اقدامات پاراکلینیکی مشخص شده است.»
اما وقتی تریبون جابهجا میشود و به سایر صاحبنظران سپرده میرسد، برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع شمایلی نیمهکامل و پر نقص به خود میگیرد. بهطور مثال کامران باقری لنکرانی، وزیر اسبق بهداشت کشورمان میگوید: «هنوز وزارت بهداشت بهطور رسمی برنامه خود را در خصوص اجرای طرح پزشکی خانواده اعلام نکرده و ما دستورالعملی ندیدهایم اما اطلاع داریم که پیشنویسی تهیه و تجارب قبلی بهخصوص مربوط به اجرای طرح در استانهای فارس و مازندران جمعآوری شده ولی این که بگوییم کار نظم و انسجامی دارد اینطور نیست.»
این درحالی است که زهرا شیخی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز گفته است: «بهرغم تلاشها و پیگیریهای زیادی که در مورد پزشک خانواده و نظام ارجاع انجام میشود اما هنوز در این مورد به صورت جزیرهای عمل میشود و شاهد ایرادات زیادی در آن هستیم.»
ایراد کار کجاست؟
در برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع تاکید میکنند مراقبان سلامت و بهورزان در صورت تشخیص بیماری، افراد را به سطح یک ـــ که پزشک خانواده است ـــ ارجاع دهند تا به صورت رایگان معاینه و درمان شوند اما وزیر اسبق بهداشت معتقد است این بهورزان اغلب مدرک تحصیلی دیپلم دارند که با توجه به افزایش سطح سواد جامعه و پیچیده شدن بیماریها و نیز با توجه به بالا رفتن توقعات مردم اگر شبکه بهداشت میخواهد کارکرد خود را حفظ کند باید روزآمد شود. پس یکی از ایرادات موجود بهروز نبودن نیروی انسانی است که نظام ارجاع را در سطوح پیشگیرانه و شناسایی بیماریها دچار مشکل میکند. مشکل بعدی اما مربوط به شهرهاست زیرا در شهرها بهویژه در شهرهای بزرگ و کلانشهرها مردم سالهاست که پزشک خود را آزادانه انتخاب میکنند و برایشان سخت خواهد بود اگر در قالب نظام ارجاع محدود شوند. این ایرادی است که آرش انیسیان، مدیرکل اقتصاد و درمان سازمان نظام پزشکی به برنامه پزشک خانواده در کشور وارد میداند، کسی که معتقد است: «کشورهایی که در نظام ارجاع و پزشک خانواده تجربه موفقی دارند برای گیرندگان خدمات، یک مشوق اصلی تعریف کردند به این نحو که افراد در صورتی میتوانستند از پوشش بیمهای استفاده کنند که صرفا از طریق نظام ارجاع به پزشک مراجعه کرده باشند.»
پس بدیهی است، چون این وضع هیچگاه در کشورما حاکم نبوده و نظام پزشکی و درمان ما همیشه نظامی لیبرال و آزاد بودهاجرای برنامه پزشک خانواده نیاز به زیرساختهای فرهنگی نیز دارد. علاوه بر این، اجرای برنامه پزشک خانواده به مقدمات تشکیلاتی و مالی نیاز دارد که علی اکبر حق دوست، رئیس پژوهشکده آینده پژوهی سلامت وزارت بهداشت معتقد است این مقدمات هنوز به طور کامل فراهم نشده است. به گفته او: «سیستمی که مردم در آن محدودیتهای جدی برای دسترسی به خدمات پیدا کنند با نظام پزشکی خانواده ناهمخوان است و قطعا مردم نارضایتی پیدا خواهند کرد. این در شرایطی است که ما درخصوص پزشک خانواده نه یک برنامه منسجم و بودجه پایدار داریم که همه ذینفعان را در بر بگیرد و نه مقدمات فرهنگی، تشکیلاتی و اقتصادی آن را فراهم کردهایم.»
با این اوصاف آنچه مسلم است نظام ارجاع و برنامه پزشک خانواده با همه فوایدی که میتوان برای آن متصور بود، راه به جایی نخواهد برد مگر این که موانع هرچه زودتر از پیش پای آن برداشته شود اما همین که موانع سالهاست برطرف نشده نیز موضوعی مهم است، چراکه نظام ارجاع در قانون بیمه همگانی مصوب سال ۱۳۷۳ دیده شده بود و یکی از مصوبات هیات وزیران در سال ۱۳۷۴ نیز بود، ضمن آن که بهصورت مفصل در برنامههای توسعه سوم و چهارم نیز به آن پرداخته شده است. این موضوع نشان میدهد نظام ارجاع اگر ارداهای جدی برای استقرار آن وجود نداشته باشد حتی با وجود قانون راه به جایی نمیبرد.
مزایای اجرای پزشک خانواده
۱- ایجاد شناخت کامل میان پزشک و بیمار
۲- تشکیل پرونده پزشکی برای مراجعان
۳- ورود به وضعیت بهداشت و تغذیه خانوار
۴- فرهنگسازی برای کاهش علل بروز بیماریها
۵- تقویت پیشگیری و درمان بهموقع بیماران
۶- کاهش سرگردانی بیماران برای یافتن پزشک مناسب
۷- اعمال طبابت علمی و جلوگیری از تجاری شدن طب
۸- اولویت معاینه بالینی و تقویت جایگاه پزشک عمومی
۹- جلوگیری از عوارض مصرف بیرویه دارو وخدمات پزشکی
۱۰- تغییرنظام سلامت از حالت منفعل به فعال
۱۱- کوتاه و کم هزینه شدن مسیر درمان
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: نظام سلامت طرح پزشک خانواده پزشک خانواده برنامه پزشک خانواده پزشک خانواده وزارت بهداشت نظام ارجاع بیماری ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۵۲۴۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اقدامات فرهنگی باید باعث امیدآفرینی در جامعه شود
به گزارش خبرنگار مهر، عباس غریبی ظهر سه شنبه در اولین نشست شورای فرهنگی و ورزشی شرکت پایانه های نفتی ایران که به میزبانی پایانه میعانات گازی پارس جنوبی برگزار شد به آموزه های دینی درمورد ورزش و سلامتی اشاره کرد و گفت: ورزش و سلامتی باید همیشه در این شرکت جاری و ساری بوده و نباید به آن مقطعی و موردی نگاه کرد.
مدیرعامل شرکت پایانه های نفتی ایران خواستار برنامه ریزی مداوم و منسجم در امور فرهنگی و ورزش شد و افزود: در شورای فرهنگی باید با برنامه حرکت کرده و از موازی کاری جلوگیری شود.
غریبی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۲ برنامهریزی، سازماندهی و تخصیص بودجه را به مراحل خوبی رساندهایم، ابراز داشت: در سال جاری در همه حوزه ها از جاری گرفته تا فعالیت های پروژه ای باید جذب اعتبار از بودجه های مصوب صورت بگیرد.
مدیرعامل شرکت پایانه های نفتی ایران با بیان اینکه باید در حوزه فرهنگی، هنری و ورزشی هدف گذاری داشته باشیم، اظهار داشت: انتظارات ما در شورای فرهنگی امیدآفرینی در بین کارکنان و خانواده های آنان است.
وی با اشاره به فرمایشات و تاکیدات مقام معظم رهبری درمورد امیدآفرینی و نشاط آفرینی در جامعه و در بین کارکنان سازمان ها و خانواده ها آنان اظهار داشت: امیدآفرینی و نشاط آفرینی باید یکی از مولفه ها و خروجی های شورای فرهنگی باشد.
غریبی با بیان اینکه برگزاری برنامه های مناسبتی به تنهایی کفایت نمی کند، گفت: محصول این برنامه ها باید ایجاد امید در بین همکاران و خانواده های آنان باشد.
وی همچنین خواستار برنامه ریزی و پیشبینی های لازم برای کل سال شد و ابراز داشت: باید از اجرای برنامه های آنی و ناگهانی خودداری شود.
غریبی با تاکید بر جذب مخاطب در برنامه ها و فعالیت های فرهنگی، گفت: جذب مخاطب در کارهای فرهنگی بسیار مهم بوده و باید در تمام برنامه ها به مخاطب توجه ویژه داشته باشیم.
وی بر سرمایه گذاری در مساجد تاکید کرد و افزود: باید برای مقابله با تهاجمات فرهنگی و رسانه ای دشمنان برنامه داشته باشیم یکی از مهمترین اقدامات تقویت مساجد و برنامه ریزی جهت حضور و انس جوانان و فرزندان با مساجد است.
مدیرعامل شرکت پایانه های نفتی ایران اظهار داشت: متاسفانه فضای رسانه ای که دشمنان ایجاد کرده اند از لحاظ فرهنگی به خانواده ها آسیب وارد کرده است بنابراین برگزاری برنامه های ویژه و هدفمند فرهنگی بر مبنای آموزه های دینی برای خانواده های کارکنان می تواند موجب جذب مخاطب و اثرگذاری لازم شود.
غریبی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۲ حدود چهار هزار نفر را به اردوهای زیارتی و سیاحتی اعزام کردیم، افزود: اعزام این تعداد از همکاران ما و خانواده های آنان به مشهد مقدس، هم موجب تقویت روحیه معنوی، ایجاد شور و شعف در بین آنان شده و هم امیدآفرینی و نشاط را در پی داشته است.
وی با بیان اینکه بیشترین آمار اعزام همکاران به مشهد مقدس و سایر اماکن زیارتی و سیاحتی را در سال ۱۴۰۲ داشته ایم، ابراز امیدواری کرد این رکورد در سال جاری شکسته شود.
مدیرعامل شرکت پایانه های نفتی ایران همچنین بر اجرای مراسمات متعدد در نقاط مختلف کشور تاکید کرد و گفت: نباید اجرای مراسم ها متمرکز به یک منطقه از مناطق عملیاتی باشد زیرا خانواده های همکاران ما در سراسر کشور حضور دارند و شرکت پایانه های نفتی ایران نیز در پنج نقطه کشور منطقه عملیاتی دارد.
وی ادامه داد: اجرای برنامه های مختلف در شهرهایی که خانواده های همکاران ما در آنها مستقر هستند نشان می دهد که شرکت پایانه های نفتی ایران به همسران و پدران آنان احترام گذاشته و این خانوادهها در سراسر کشور دیده میشوند.
غریبی با بیان اینکه نگاه شرکت پایانه های نفتی ایران باید فرامنطقه ای باشد، افزود: ما در پنج استان کشور منطقه عملیاتی داریم بنابراین باید در این استانها توزیع منابع را به صورت عادلانه انجام داده و منابع فرهنگی را با توجه به حضور خانوادهها در همه این مناطق توزیع کنیم ضمن اینکه جزیره خارگ نیز با توجه به اهمیت و حضور خانواده های ساکن در حد خودش باید دیده شود.
غریبی در پایان تصریح کرد: در روند برنامه ریزی شورای فرهنگی و ورزشی باید شاهد اقدامات ماندگار و اثربخش باشیم
کد خبر 6093043